Q: Tôi thất vọng với sealant và tôi cần một số trợ giúp về cách làm cho chúng tồn tại lâu hơn. Tôi đã là một nha sĩ gần 20 năm kinh nghiệm và đã sử dụng sealant trong một thời gian dài. Sealant nghe có vẻ khả thi, nhưng sau khi theo dõi chúng theo thời gian, tôi thấy rằng sealant có rất nhiều thách thức. Chúng trông đẹp ở lần đầu, nhưng chỉ vài năm sau, hầu hết đều bị mẻ, một số bị bong và cần phải được thay thế, số khác hình thành sâu răng bên dưới. Làm thế nào chúng ta có thể làm cho sealant tồn tại lâu hơn ?
A: Chúng tôi đã sử dụng sealant kể từ khi chúng được giới thiệu cách đây vài thập kỷ. Khi bạn xem xét các lý do tiềm ẩn khiến sealant không thành công, nhiều câu hỏi cần được trả lời rõ ràng (hình 1). Trong số đó có:
- Đã được hướng dẫn/ đào tạo về quy trình trám sealant hay chưa ?
- Có làm sạch mảng bám ở các rãnh trước khi etching hay chưa ?
- Sâu răng còn sót lại trong các rãnh hay không ?
- BN có sống ở khu vực địa lý có hàm lượng flour cao hay không (nguồn nước, thực phẩm…)?
- Etching hiệu quả hay chưa?
- Bề mặt răng có được khử khuẩn trước khi trám sealant ?
- Sử dụng sealant một lượng hợp lý và vị trí trám sealant đảm bảo cách ly tốt chưa ?
- Trùng hợp sealant thích hợp chưa?
- Vật liệu sealant có kháng mòn không?
Nếu tất cả những câu hỏi này được trả lời một cách thỏa đáng, không có lý do gì để sealant không thành công. Rõ ràng, kỹ thuật trám sealant cần được xem xét kỹ lưỡng. Các báo cáo về sự thất bại ngày càng phổ biến đang khiến nhiều nha sĩ có cùng câu hỏi như bạn.
A: Chúng tôi đã sử dụng sealant kể từ khi chúng được giới thiệu cách đây vài thập kỷ. Khi bạn xem xét các lý do tiềm ẩn khiến sealant không thành công, nhiều câu hỏi cần được trả lời rõ ràng (hình 1). Trong số đó có:
- Đã được hướng dẫn/ đào tạo về quy trình trám sealant hay chưa ?
- Có làm sạch mảng bám ở các rãnh trước khi etching hay chưa ?
- Sâu răng còn sót lại trong các rãnh hay không ?
- BN có sống ở khu vực địa lý có hàm lượng flour cao hay không (nguồn nước, thực phẩm…)?
- Etching hiệu quả hay chưa?
- Bề mặt răng có được khử khuẩn trước khi trám sealant ?
- Sử dụng sealant một lượng hợp lý và vị trí trám sealant đảm bảo cách ly tốt chưa ?
- Trùng hợp sealant thích hợp chưa?
- Vật liệu sealant có kháng mòn không?
Nếu tất cả những câu hỏi này được trả lời một cách thỏa đáng, không có lý do gì để sealant không thành công. Rõ ràng, kỹ thuật trám sealant cần được xem xét kỹ lưỡng. Các báo cáo về sự thất bại ngày càng phổ biến đang khiến nhiều nha sĩ có cùng câu hỏi như bạn.
Figure 1: Sealant thất bại khá phổ biến. Song thất bại là có thể tránh được như trình bày trong bài viết này.
Tôi sẽ trả lời từng câu hỏi ở trên và mô tả một kỹ thuật đã được chứng minh tốt nhất để đảm bảo rằng sealant tồn tại lâu dài. Thông tin sau đây đã được kiểm chứng bởi các nghiên cứu của Clinicians Report Foundation (CR) và được bổ sung bởi quá trình thực hành lâm sàng của các nha sĩ, cộng tác viên làm việc với với CR.
ĐÀO TẠO QUY TRÌNH TRÁM SEALANT
Rõ ràng là người trám sealant cần phải được đào tạo về quy trình chuẩn. Tuy nhiên, vì chúng ta coi nó là đơn giản nên có vẻ như không lưu tâm về vấn đề này, và đó có thể là một trong những vấn đề lớn dẫn đến sealant thất bại. Hãy làm một buổi ngoại khóa với nhân viên của bạn tại phòng khám về quy trình trám sealant. Sử dụng răng khô và và thực hiện kỹ thuật mà tôi sẽ giải thích ở phần sau của bài viết này. Khi đó bạn sẽ sẽ thấy cải thiện rõ rệt về chất lượng trám sealant và do đó ít thất bại hơn.
LÀM SẠCH MẢNG BÁM Ở RÃNH MẶT NHAI
Đây có lẽ là lý do quan trọng nhất dẫn đến sự thất bại của sealant. Một số bác sĩ lâm sàng sử dụng đầu nhọn của thám trâm để “loại bỏ” mảng bám khỏi các rãnh — mà quên rằng thám trâm có đường kính nhỏ nhất là 100micron, trong khi rãnh có thể nhỏ đến vài micron ở vị trí sâu nhất (hình 2). Thám trâm sẽ làm được gì? Hay nó chỉ đẩy mảng bám đi sâu hơn.
Bạn có thể giải quyết điều này bằng cách sử dụng máy thổi khí (hình 3) để loại bỏ mảng bám khỏi các rãnh. Các hạt natri bicacbonat mà máy thổi khí cung cấp có thể hòa tan trong nước. Các hạt sẽ càng nhỏ hơn khi kết hợp với nước, do đó thẩm thấu đến đáy của rãnh và loại bỏ các mảng bám. Một ưu điểm khác của việc sử dụng máy thổi khí là nếu sau khi sử dụng, mà vẫn còn thấy màu đen ở các rãnh thì khả năng bị sâu răng gần như là chắc chắn. Trong trường hợp này, nên điều trị phục hồi thay vì sealant.
Figure 2: Rãnh hẹp, sâu ở một răng điển hình. Các dụng cụ như thám trâm không thể tiếp cận mảng bám ở đáy rãnh. Chổi cước cũng chỉ làm sạch phần bề mặt mặt nhai, để lại mảng bám trong các rãnh.
Tuy nhiên, etching quá mức sẽ làm giảm độ bền dán. Từ ‘dán’ hơi bị nhầm lẫn. Sự lưu giữ chính với men răng là nhờ hàng ngàn vi lưu tạo ra do sự soi mòn (khi etching) sâu từ 5 đến 10micron trong men – chứ không phải do dán hóa học. Khi được etching hiệu quả, bề mặt nên xuất hiện đốm trắng khi thổi khô.
KHỬ KHUẨN
Bôi lớp glutaraldehyde 5% và HEMA 35% (2-hydroxyethyl methacrylate) trong 1 phút ngay sau khi etching và rửa để tiêu diệt các vi khuẩn còn lại. Gluma và MicroPrime là hai ví dụ. Điều này được xem là rất cần thiết để tăng hiệu quả trám sealant
SÂU RĂNG CÒN SÓT
Sử dụng máy thổi khí sẽ làm lộ sâu răng như mô tả ở trên bằng cách để lại màu đen còn lại trong các rãnh. Ngoài ra, nhỏ một giọt silver diamine fluoride (SDF) lên mặt nhai (chưa etching) trong 1 phút cũng có thể giúp phát hiện sâu răng. Không trám sealant khi có sâu răng. Thay vào đó nên điều trị phục hồi.
Figure 3: Máy thổi khí có thể loại bỏ mảng bám đến đáy rãnh nhờ tính tan trong nước của natri bicacbonat, chúng sẽ hòa tan và trở nên nhỏ hơn, thấm thấu xuống đáy rãnh.
RĂNG FLOUR HÓA
Như đã biết, răng có một lớp fluorapatit trên bề mặt men răng, lớp này cần thời gian để tích tụ. Lớp này có khả năng kháng axit, và do đó sẽ làm giảm hiệu quả etching. Bạn có thể nhận thấy điều này khi trám composite trên các trưởng hợp hở kẽ các răng cửa, nếu lớp florua trên bề mặt men không được loại bỏ, việc soi mòn thường đạt hiệu quả không cao. Nếu bệnh nhân đang sống trong một khu vực địa lý có hàm lượng fluor cao, cần chú ý đến thời gian cũng như hiệu quả khi etching.
HIỆU QUẢ ETCHING
Thời gian etching khuyến nghị là khoảng 15 giây với axit photphoric (phổ biến nhất nồng độ 35%), sau đó rửa và thổi khô ít nhất 10 giây. Với BN ở những khu vực địa lý có hàm lượng fluoride cao, thì nên etching 20 giây. Khi thổi khô, nếu không thấy đốm trắng xuất hiện, hãy lặp lại quy trình etching.
CÁCH LY VÙNG LÀM VIỆC
Răng không được cách ly tốt (sealant rất nhạy cảm với nước) sẽ dẫn đến sealant không thành công. Các sản phẩm như Isolite 2, Mr. Thirsty, hoặc thậm chí là đê cao su trong một số trường hợp có thể giúp cách ly rất tốt. Nếu răng bị dính nước bọt cần phải thực hiện lại quy trình etching.
QUANG TRÙNG HỢP (CHIẾU ĐÈN)
Một trong những vấn đề đáng chú ý nhất trong nha khoa phục hồi là chiếu sáng phù hợp. Đèn chiếu của bạn đã được test chưa ? Người ta khuyến nghị mức tối thiểu phải đạt được là 1.000mW/cm2. Để đạt được hiệu quả tối ưu, chùm sáng phải càng gần vật liệu càng tốt. Đối với sealant, chùm tia phải vuông góc với mặt nhai. Ngoài ra thời gian chiếu đèn cũng là vấn đề cần phải lưu ý.
KHÁNG MÒN
Hãy chắc chắn rằng vật liệu sealant/ composite lỏng mà bạn đang sử dụng có các đặc tính kháng mòn như men răng.
Các ví dụ về composite có khả năng chảy lỏng đã được chứng minh như là Filtek Supreme Flowable Restorative (3M), G-aenial Universal Flo (GC), Beautifil Flow Plus (Shofu)… Thực hiện theo các hướng dẫn ở trên là điều kiện cần thiết để sealant tồn tại lâu dài. Dưới đây sẽ liệt kê các bước trám sealant
Một số bước trong số này (1, 2, 3, 6, 7) hiện không phải là quy trình phổ biến nhưng đã được chứng minh là cần thiết để mang lại thành công. Việc thực hiện thêm các bước này sẽ tốn thêm một chút thời gian, nhưng kết quả rất xứng đáng.
QUY TRÌNH TRÁM SEALANT
1. Làm sạch các rãnh bằng máy thổi khí hoặc mũi khoan siêu nhỏ.
2. Trung hòa natri bicacbonat còn lại sau thổi khí bằng cách etching trong 3 giây, rửa và thổi khô.
3. Nếu vẫn còn vết ố sâu hoặc có vết sâu rõ ràng, hãy sửa soạn thay bằng điều trị phục hồi. Nếu không, hãy tiến hành sealant.
4. Etching trong khoảng 15 giây.
5. Rửa và thổi khô.
6. Bôi glutaraldehyde/HEMA trong 1 phút. Không rửa; chỉ hút sạch.
7. Bôi keo dán, thổi nhẹ để giảm độ dày lớp keo.
8. Bơm sealant / composite lỏng và chiếu đèn ( figure 4).
KẾT LUẬN
Sealant được biết đến là một trong những loại hình điều trị nha khoa có khả năng thất bại sớm nhất. Nhiều nghiên cứu ước tính tuổi thọ trung bình khoảng 5 năm. Các hướng dẫn và quy trình trám sealant được trình bày trong tài liệu này sẽ cải thiện đáng kể tuổi thọ của sealant.
https://drive.google.com/open?id=1RWdKkFwKGFgE32xjlQvvch4v6sTesAy4
Tôi sẽ trả lời từng câu hỏi ở trên và mô tả một kỹ thuật đã được chứng minh tốt nhất để đảm bảo rằng sealant tồn tại lâu dài. Thông tin sau đây đã được kiểm chứng bởi các nghiên cứu của Clinicians Report Foundation (CR) và được bổ sung bởi quá trình thực hành lâm sàng của các nha sĩ, cộng tác viên làm việc với với CR.
ĐÀO TẠO QUY TRÌNH TRÁM SEALANT
Rõ ràng là người trám sealant cần phải được đào tạo về quy trình chuẩn. Tuy nhiên, vì chúng ta coi nó là đơn giản nên có vẻ như không lưu tâm về vấn đề này, và đó có thể là một trong những vấn đề lớn dẫn đến sealant thất bại. Hãy làm một buổi ngoại khóa với nhân viên của bạn tại phòng khám về quy trình trám sealant. Sử dụng răng khô và và thực hiện kỹ thuật mà tôi sẽ giải thích ở phần sau của bài viết này. Khi đó bạn sẽ sẽ thấy cải thiện rõ rệt về chất lượng trám sealant và do đó ít thất bại hơn.
LÀM SẠCH MẢNG BÁM Ở RÃNH MẶT NHAI
Đây có lẽ là lý do quan trọng nhất dẫn đến sự thất bại của sealant. Một số bác sĩ lâm sàng sử dụng đầu nhọn của thám trâm để “loại bỏ” mảng bám khỏi các rãnh — mà quên rằng thám trâm có đường kính nhỏ nhất là 100micron, trong khi rãnh có thể nhỏ đến vài micron ở vị trí sâu nhất (hình 2). Thám trâm sẽ làm được gì? Hay nó chỉ đẩy mảng bám đi sâu hơn.
Bạn có thể giải quyết điều này bằng cách sử dụng máy thổi khí (hình 3) để loại bỏ mảng bám khỏi các rãnh. Các hạt natri bicacbonat mà máy thổi khí cung cấp có thể hòa tan trong nước. Các hạt sẽ càng nhỏ hơn khi kết hợp với nước, do đó thẩm thấu đến đáy của rãnh và loại bỏ các mảng bám. Một ưu điểm khác của việc sử dụng máy thổi khí là nếu sau khi sử dụng, mà vẫn còn thấy màu đen ở các rãnh thì khả năng bị sâu răng gần như là chắc chắn. Trong trường hợp này, nên điều trị phục hồi thay vì sealant.
Tuy nhiên, etching quá mức sẽ làm giảm độ bền dán. Từ ‘dán’ hơi bị nhầm lẫn. Sự lưu giữ chính với men răng là nhờ hàng ngàn vi lưu tạo ra do sự soi mòn (khi etching) sâu từ 5 đến 10micron trong men – chứ không phải do dán hóa học. Khi được etching hiệu quả, bề mặt nên xuất hiện đốm trắng khi thổi khô.
KHỬ KHUẨN
Bôi lớp glutaraldehyde 5% và HEMA 35% (2-hydroxyethyl methacrylate) trong 1 phút ngay sau khi etching và rửa để tiêu diệt các vi khuẩn còn lại. Gluma và MicroPrime là hai ví dụ. Điều này được xem là rất cần thiết để tăng hiệu quả trám sealant
SÂU RĂNG CÒN SÓT
Sử dụng máy thổi khí sẽ làm lộ sâu răng như mô tả ở trên bằng cách để lại màu đen còn lại trong các rãnh. Ngoài ra, nhỏ một giọt silver diamine fluoride (SDF) lên mặt nhai (chưa etching) trong 1 phút cũng có thể giúp phát hiện sâu răng. Không trám sealant khi có sâu răng. Thay vào đó nên điều trị phục hồi.
RĂNG FLOUR HÓA
Như đã biết, răng có một lớp fluorapatit trên bề mặt men răng, lớp này cần thời gian để tích tụ. Lớp này có khả năng kháng axit, và do đó sẽ làm giảm hiệu quả etching. Bạn có thể nhận thấy điều này khi trám composite trên các trưởng hợp hở kẽ các răng cửa, nếu lớp florua trên bề mặt men không được loại bỏ, việc soi mòn thường đạt hiệu quả không cao. Nếu bệnh nhân đang sống trong một khu vực địa lý có hàm lượng fluor cao, cần chú ý đến thời gian cũng như hiệu quả khi etching.
HIỆU QUẢ ETCHING
Thời gian etching khuyến nghị là khoảng 15 giây với axit photphoric (phổ biến nhất nồng độ 35%), sau đó rửa và thổi khô ít nhất 10 giây. Với BN ở những khu vực địa lý có hàm lượng fluoride cao, thì nên etching 20 giây. Khi thổi khô, nếu không thấy đốm trắng xuất hiện, hãy lặp lại quy trình etching.
CÁCH LY VÙNG LÀM VIỆC
Răng không được cách ly tốt (sealant rất nhạy cảm với nước) sẽ dẫn đến sealant không thành công. Các sản phẩm như Isolite 2, Mr. Thirsty, hoặc thậm chí là đê cao su trong một số trường hợp có thể giúp cách ly rất tốt. Nếu răng bị dính nước bọt cần phải thực hiện lại quy trình etching.
QUANG TRÙNG HỢP (CHIẾU ĐÈN)
Một trong những vấn đề đáng chú ý nhất trong nha khoa phục hồi là chiếu sáng phù hợp. Đèn chiếu của bạn đã được test chưa ? Người ta khuyến nghị mức tối thiểu phải đạt được là 1.000mW/cm2. Để đạt được hiệu quả tối ưu, chùm sáng phải càng gần vật liệu càng tốt. Đối với sealant, chùm tia phải vuông góc với mặt nhai. Ngoài ra thời gian chiếu đèn cũng là vấn đề cần phải lưu ý.
KHÁNG MÒN
Hãy chắc chắn rằng vật liệu sealant/ composite lỏng mà bạn đang sử dụng có các đặc tính kháng mòn như men răng.
Figure 4: Trám sealant theo các bước đã trình bày trong bài viết !
Các ví dụ về composite có khả năng chảy lỏng đã được chứng minh như là Filtek Supreme Flowable Restorative (3M), G-aenial Universal Flo (GC), Beautifil Flow Plus (Shofu)… Thực hiện theo các hướng dẫn ở trên là điều kiện cần thiết để sealant tồn tại lâu dài. Dưới đây sẽ liệt kê các bước trám sealant
Một số bước trong số này (1, 2, 3, 6, 7) hiện không phải là quy trình phổ biến nhưng đã được chứng minh là cần thiết để mang lại thành công. Việc thực hiện thêm các bước này sẽ tốn thêm một chút thời gian, nhưng kết quả rất xứng đáng.
QUY TRÌNH TRÁM SEALANT
1. Làm sạch các rãnh bằng máy thổi khí hoặc mũi khoan siêu nhỏ.
2. Trung hòa natri bicacbonat còn lại sau thổi khí bằng cách etching trong 3 giây, rửa và thổi khô.
3. Nếu vẫn còn vết ố sâu hoặc có vết sâu rõ ràng, hãy sửa soạn thay bằng điều trị phục hồi. Nếu không, hãy tiến hành sealant.
4. Etching trong khoảng 15 giây.
5. Rửa và thổi khô.
6. Bôi glutaraldehyde/HEMA trong 1 phút. Không rửa; chỉ hút sạch.
7. Bôi keo dán, thổi nhẹ để giảm độ dày lớp keo.
8. Bơm sealant / composite lỏng và chiếu đèn ( figure 4).
KẾT LUẬN
Sealant được biết đến là một trong những loại hình điều trị nha khoa có khả năng thất bại sớm nhất. Nhiều nghiên cứu ước tính tuổi thọ trung bình khoảng 5 năm. Các hướng dẫn và quy trình trám sealant được trình bày trong tài liệu này sẽ cải thiện đáng kể tuổi thọ của sealant.
https://drive.google.com/open?id=1RWdKkFwKGFgE32xjlQvvch4v6sTesAy4
